Tarihi Ak Köprü

 

Tarihi Ak Köprü

Ankara Akköprü – Ayrıntılı Tarih ve Bilgi

📌 Genel Bilgi

Akköprü, Ankara’nın Altındağ – Yenimahalle sınırında, Çayyolu deresi / Bent Deresi üzerinde yer alan, kentin en eski taş köprülerinden biridir. Adını, tamamen kesme ak taşlardan inşa edilmiş olmasından alır.


📜 Yapılış Dönemi

  • Dönem: Büyük Selçuklu Devleti – Anadolu Selçukluları
  • Yapım Yılı: 1222
  • Yaptıran: Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad
  • Mimar / Sorumlu: Ankara Valisi Atabey Ömer

Bu tarihler, köprü üzerindeki inşa kitabesindeki bilgilerden öğrenilmiştir.


🏗️ Mimari Özellikleri

  • Toplam kemer sayısı: 7 kemer (bazı kaynaklarda 6 görünse de aslı 7’dir)
  • Yapı taşları: Beyaz kesme Ankara taşı
  • Uzunluk: Yaklaşık 70 metre
  • Genişlik: 7–8 metre civarı
  • İnşa tekniği: Selçuklu kesme taş köprü mimarisi, sivri kemerli yapı

Kemerlerin genişliği ve taş işçiliği, köprünün hem askeri hem ticari amaçla aktif kullanıldığını gösterir.


🧭 Stratejik Önemi

Akköprü, Selçuklu döneminde:

  • Ankara – Bağdat / Sivas / Amasya kervan yolu üzerinde bulunuyordu.
  • Şehre giriş yapan kervanların ve ticaret yollarının temel geçiş noktasıydı.
  • Ankara’nın kuzeye açılan kapısı niteliğindeydi.

Osmanlı döneminde de bölgedeki en önemli geçiş noktası olarak işlevini sürdürmüştür.


📜 Kitabe Bilgisi

Köprü üzerindeki kitabede:

  • Yapım yılı (Hicri 619 – Miladi 1222)
  • Sultan I. Alaeddin Keykubad’ın adı
  • Köprüyü yaptıran Atabey Ömer’in ismi geçer.

Bu kitabe günümüze** restore edilerek** ulaşmıştır.


🔧 Restorasyonlar ve Günümüzdeki Durumu

Akköprü, tarih boyunca birçok kez onarım görmüştür:

  • Osmanlı döneminde birkaç kez tamir edildi.
  • Cumhuriyet döneminde çevre düzenlemeleri yapıldı.
  • 2000’li yıllarda köprünün altından geçen su yatağı ve çevresi yeniden düzenlendi.
  • Köprü bugün yaya kullanımına açıktır, araç trafiğine kapalıdır.

Köprünün çevresi “Akköprü Mevkisi” olarak bilinir ve bu ad bölgeye kalıcı olarak yerleşmiştir.


🏛️ Kültürel ve Tarihî Değer

Akköprü:

  • Ankara’nın en eski Selçuklu eseridir.
  • Kervan yolları, ticaret ve şehirleşme tarihi açısından kritik öneme sahiptir.
  • Selçuklu taş işçiliğinin Ankara’daki en güzel örneklerinden biridir.

📚 Halk Arasındaki Rivayetler

Bazı yöresel anlatılara göre:

  • Köprünün taşlarının “sırrı” olduğu ve asla tam çökmeyeceği söylenir.
  • Atabey Ömer’in köprüyü yaptırırken kervancılardan vergi aldığına dair hikâyeler anlatılır (kesin tarihî kanıt yoktur).